OMNICHROMA FLOW: de perfecte aanvulling op het oorspronkelijke, pasteuze product

Dat productinnovaties belangrijk zijn binnen de markt, blijkt vaak uit het feit dat ‘concurrenten’ hetzelfde onderwerp oppakken en producten uitbrengen die zich op dezelfde toepassing richten, soms zelfs in detail verbeterd of aangepast aan andere indicaties. Op het gebied van restauratiematerialen kunnen we bijvoorbeeld bulkflowcomposieten en universele adhesieven noemen. Deze zijn inmiddels in allerlei soorten verkrijgbaar, bij bijna alle fabrikanten. Dat geldt ook voor de ‘revolutie’ om één enkele composietkleurtint voor alle tinten gebitselementen aan te bieden, zoals TOKUYAMA DENTAL dat drie jaar geleden al deed met OMNICHROMA. De toevoeging van een vloeiende variant aan dit productidee is absoluut welkom en rondt de toepassingsmogelijkheden uitstekend af.

De trend van vereenvoudiging van het kleurenpalet bij composietmaterialen is de afgelopen jaren duidelijk gebleken: sets met meer dan 30 tinten voor de perfecte individuele kleurencombinatie kunnen in afzonderlijke gevallen best gerechtvaardigd zijn [6, 32-34]; ze ontmoedigen echter een wijdverbreid gebruik. Enamel Plus HRi (Micerium) kon al uit de voeten met een aanzienlijk beperkter assortiment aan materialen - onder andere Vanini en Hugo hebben al laten zien wat ermee te toveren valt [4, 21, 22, 34]. Amaris (VOCO) [7], Ceram.X mono en duo (Dentsply Sirona) [8, 9] Ceram.X Spectra ST (Dentsply Sirona) [11] Filtek Universal (3M) [12, 13] of Clearfil Majesty ES-2 (Kuraray) zetten de trend naar verdere vereenvoudiging door.

TOKUYAMA DENTAL kwam al in 2019 met een alom geprezen nieuwe composiet in slechts één restauratietint (ondersteund door een ‘blocker’) voor alle kleurenindicaties [10]. Vooral met betrekking tot de differentiatie in kleurselectie ontstaan er bij een te grote selectie aan restauratietinten vaak problemen bij het matchen van details: gaat het nu om een A2 of een D2 - of domineert het grijs iets meer? Het is mooi om te zien dat het nu werkelijk herkenbare kameleoneffect van materialen zoals OMNICHROMA de zaken daadwerkelijk eenvoudiger maakt: minder tijd nodig voor de kleurkeuze in combinatie met coherente esthetische resultaten. Het succesverhaal [1-3, 5, 8, 14-17, 20, 23-29, 31] van direct esthetische en adhesieve restauraties in het front zet zich dus consequent voort, onder het aspect van gebruikersvriendelijkheid en vermindering in noodzakelijke voorraadvorming.

De eerder genoemde kleurselectie is met name moeilijk in het geval van cervicale defecten [18, 19], omdat de defecten zich vaak tot ver in het labiale oppervlak uitstrekken [17]. Hier doorloopt de caviteit een grote verscheidenheid aan kleurwaarden - van een Vita A3,5-tint in het tandhalsgebied tot een Vita A2-kleurtint in het midden van het labiale oppervlak. Natuurlijk kan dit esthetisch adequaat worden hersteld met een aangepast laagopbouwconcept, maar dit is voor een restauratie in klasse V vaak onevenredig duur .

Daarom scoort een materiaal als OMNICHROMA zeer goed bij indicaties van het cervicale gebied, omdat men zich in principe geen zorgen meer hoeft te maken over de kleurtintkeuze. Alleen de toevoeging van de OMNICHROMA BLOCKER voorkomt het ongewenst doorschijnen van niet passende ondergronden.

De twee casestudies hieronder tonen de toepassing aan van OMNICHROMA in verschillende cervicale defecten, in combinatie met OMNICHROMA FLOW en OMNICHROMA BLOCKER FLOW: soms alleen OMNICHROMA FLOW, soms in combinatie met OMNICHROMA BLOCKER FLOW, soms als drievoudige combinatie van OMNICHROMA FLOW, OMNICHROMA BLOCKER FLOW en de pasteuze OMNICHROMA.

Patiëntcasus 1

Meerdere tandhalsdefecten

De 41-jarige vrouwelijke patiënt had meerdere cervicale laesies als gevolg van zowel een verkeerde poetstechniek als parafuncties (afb. 1). Na het veranderen van haar poetstechniek en het consequent dragen van een nachtelijke beetspalk voor de onderkaak, was het nu tijd om de cervicale defecten te behandelen van de elementen 12 en 13, waar ze het meeste last van had. De hechtvlakken van beide gebitselementen werden bijgewerkt met een fijnkorrelige micropreparatiediamant (8830M, Komet, Lemgo) en de verkleuring van de caviteit werd in dezelfde arbeidsstap ook verwijderd.

Er werd geen verdere preparatie uitgevoerd. Aangezien de sulcus gezond en stevig was, werd afgezien van het inbrengen van een draad, , wat vaak de verstandigste manier is om contaminatie bij tandhalsdefecten te beheersen [17], ten gunste van een individuele matrix met behulp van een Frasacostrip (Frasaco, Tettnang).

Deze techniek (afb. 2) heeft het voordeel dat er automatisch een perfecte cervicale afwerking van de restauratie wordt verkregen, onder ideale omstandigheden van contaminatiebeheersing, met behulp van een correct zittende strip die wordt vastgezet met kleine houten wiggen (KerrHawe, Bioggio, Zwitserland) (afb. 3). Het vulmateriaal kan later de scherpe hoeken perfect opvullen - mits het de juiste consistentie heeft om hier zonder defecten te vloeien of te worden geadapteerd.

De gehele caviteit werd met fosforzuur geconditioneerd, met behulp van een fosforzuurgel van 37,5% met een lage viscositeit (Gel Etchant, Kerr, Orange, CA, VS, afb. 3). De transparante Frasacostrip maakt een perfecte visuele controle mogelijk van het juist appliceren van de etsgel op het vulmateriaal, omdat altijd vanaf de labiale kant kan worden gekeken. Afbeelding 4 toont de klinische situatie na het afspoelen van de etsgel. Als adhesief werd een traditioneel systeem met meerdere flesjes gebruikt (Optibond FL, Kerr).

Aangezien in het onderhavige geval in ieder geval een vulmateriaal met een lage viscositeit nodig was, vanwege de toegankelijkheid van de scherpe hoeken tussen de cervicale caviteitsgrens en de Frasacostrip, kon dit ook worden gebruikt als het restauratiemateriaal van keuze voor de restauratie van de volledige caviteit vanwege de kleine defectgrootte. Voorwaarde is een geschikte stabiliteit van het materiaal, zodat het vulmateriaal met de canule kan worden ‘opgeschilderd’ zonder vervolgens weg te vloeien.

De kleurselectie resulteerde in een Vita-kleurtint A1 voor element 12 en Vita-kleurtint A2 voor element 13. Bij conventionele materialen zou het nu nodig zijn geweest om twee verschillende kleuren restauratiemateriaal te prepareren. Er werd echter gekozen voor OMNICHROMA FLOW (TOKUYAMA DENTAL, Tokyo, Japan), zowel vanwege de vereiste consistentie als vanwege de automatische kleuraanpassing, omdat beide caviteiten dan met hetzelfde vulmateriaal konden worden gerestaureerd.

Aangezien element 12 een duidelijke verkleuring van het dentine in het cervicale gebied vertoonde, werd de nieuwe OMNICHROMA FLOW BLOCKER-opaker selectief aangebracht om een optische dekking van dit verkleurde gebied te garanderen. Bij element 13 werd alleen OMNICHROMA FLOW gebruikt, zonder de blocker. Afbeelding 5 toont het eindresultaat van de voorziening met OMNICHROMA FLOW, na het afwerken en polijsten.

Het resultaat laat zien dat dergelijke defecten zelfs met alleen het laagviskeuze OMNICHROMA FLOW met een goede randaansluiting en de juiste anatomische vorm en in perfecte kleuraanpassing kunnen worden gemaakt, zonder afdeklaag met de pasteuze versie. De patiënte was zeer tevreden met het eindresultaat, maar wilde element 21 niet laten restaureren. Beide restauraties werden in rekening gebracht tegen een toeslag, met een eigen bijdrage van € 60 per stuk.

Patiëntcasus 2

Restauratie van een solitair tandhalsdefect

Een vergelijkbaar geval toont de restauratie van element 12 bij een 50-jarige vrouwelijke patiënt: de patiënt, die nu functioneel stabiel is, heeft last van het halsdefect van element 12 (afb. 6). De anterieure Unica-matrixband (Polydentia, Mezzovico-Vira, Zwitserland), approximaal aangepast en verzegeld met 2 Composi-Tight 3D Fusion Wedges (Garrison Dental Solutions, Spring Lake, Mi, VS, afb. 7), werd gebruikt om het defect te isoleren en vorm te geven. De adhesieve voorbehandeling werd op dezelfde manier uitgevoerd als bij de vorige casus (afb. 8).

Ook hier is de uitdaging om de moeilijk bereikbare scherpe hoeken tussen de caviteit en de Unica-matrixband zonder luchtbellen op te vullen met composietmateriaal. In tegenstelling tot het eerste geval laat de metalen Unica-matrixband geen visuele controle toe van de labiale adaptatie van het vulmateriaal. Hier moet men ofwel vertrouwen op de juiste adaptatie van het materiaal of te werk gaan volgens de ‘sneeuwploegtechniek’: daarbij wordt het vloeiende materiaal in de scherpe hoeken gedrukt via de druk die een later aangebracht pasteus composietmateriaal uitoefent (zonder aparte polymerisatie van het vloeiende materiaal) en kan op die manier goed ondersnijdingen en insluiting van luchtbellen voorkomen.

Voorwaarde is dan wel dat de matrixband goed aansluit! Deze techniek werd voor het eerst beschreven door Opdam et al. in 2003 voor caviteiten in klasse I [30]; later werd het door de Heidelberger Zahnerhaltungskunde overgenomen voor het anterieure gebied en heeft daar voet aan de grond gekregen [35]. Deze behandelindicatie was dus voorbestemd voor de combinatie van OMNICHROMA en OMNICHROMA FLOW, die gelijktijdig werden gepolymeriseerd.

In afbeelding 9 is de situatie onmiddellijk na het afwerken en polijsten te zien en in afbeelding 10 die na een verdere controle na zes maanden. Ook hier zorgde de automatische kleurtintaanpassing van OMNICHROMA en OMNICHROMA FLOW voor een perfecte kleurtint.

Ook de glansgraad van het extreem fijnkorrelige vulmateriaal bleef volledig behouden. De patiënte was verbaasd over de huidige mogelijkheden van een esthetische en minimaal invasieve defectrestauratie. Het feit dat deze kleurovereenkomst voornamelijk te danken was aan de eenvoud van het gekozen restauratiemateriaal hoefde de patiënt natuurlijk niet nader te worden toegelicht...

Slotopmerkingen

Een eenvoudige en gestructureerde benadering van cervicale restauraties betekent geenszins dat er concessies worden gedaan aan de functionele en esthetische resultaten die kunnen worden bereikt. De keuze van het restauratiemateriaal in de twee gepresenteerde casussen was beperkt tot de meest geschikte consistentie in elk van de gevallen en de vraag of er een blocker moest worden gebruikt. Het aanbrengen van de matrix vereiste bij deze defecten aanzienlijk grotere inspanningen qua afwegingen en uitvoering dan de daadwerkelijke restauratie zelf.

Auteur:

Prof. dr. Claus-Peter Ernst
Professor aan de polikliniek voor conservatieve tandheelkunde, afdeling geneeskunde van de Johannes Gutenberg Universität Mainz

Zahnärztliche Praxisklinik medi+
Haifa-Allee 20
D-55128 Mainz

Tel.: 0049 (0)6131 4908080
ernst@mediplusmainz.de
https://mediplusmainz.de

Literatuur:

Allgeier S, Hahn B, Krastl G. Direkte Frontzahnrestaurationen aus Komposit. Wissen Kompakt 2019; 13 (3): 1903-112.
Araujo E, Perdigao J. Anterior Veneer Restorations – An Evidence-based Minimal-Intervention Perspective. J Adhes Dent 2021; 23: 91-110.
Báez Rosales A, De Nordenflycht Carvacho D, Schlieper Cacciutolo R, Gajardo Guineo M, Gandarillas Fuentes C. Conservative Approach for the Esthetic Management of Multiple Interdental Spaces: A Systematic Approach. J Esthet Restor Dent. 2015, 27: 344-354.
D'Arcangelo, C, Vanini, L & Rondoni, Gd & Pirani, M, Gattone, M. Wear Properties of a Novel Resin Composite Compared to Human Enamel and Other Restorative Materials. Oper Dent 2014; 39. 10.2341/13-108-L.
Demarco FF, Collares K, Coelho-de-Souza FH, Correa MB, Cenci MS, Moraes RR, Opdam NJ. Anterior composite restorations: A systematic review on long-term survival and reasons for failure. Dent Mater 2015; 31: 1214-1224.
Devoto W, Saracinelli M., Manauta J. Composite in everyday practice: how to choose the right material and simplify application techniques in the anterior teeth. Eur J Esthet Dent 2010; 5: 102.
Ernst CP. Der neue Trend zum Minimalismus. Einfache Schichtung ästhetischer Frontzahnrestaurationen – trotz oder wegen reduzierter Farbpalette? ZMK 2008; 24: 330-339
Ernst CP. Direkte Frontzahnrestaurationen aus Komposit - aktuelle Studienlage und Fallbeispiele. ZMK 2017; 33; 2-8.
Ernst CP. Schichtkonzepte bei vereinfachten Frontzahnkomposit-Systemen. ZMK 2018; 34: 570-591.
Ernst CP. Ein einziges Komposit – eine Farbe für alles? ZMK 2019; 35: 783-785.
Ernst CP. Ein praxistaugliches neues Schichtkonzept für Ceram.x Spectra ST ZMK 2020; 36: 48-59.
Ernst CP. Diastemaschluss mit einer einzigen Universalfarbe. ZMK 2020; 36: 220-225.
Ernst CP. Zervikale Approximalanbauten. ZMK 2020; 36: 368-375.
Ernst CP. Haltbarkeit von direkten Kompositaufbauten an Schneidezähnen nach FZT-Versorgung. ZMK 2021; 37: 90-102.
Ernst CP. Fallbeispiele zum ästhetischen Indikationsspektrum von Tetric Prime im Frontzahnbereich. ZMK 2021; 37 (9): 542-552.
Frese C, Schiller P, Staehle HJ. Wolff D. Recontouring teeth and closing diastemas with direct composite buildups: a 5-year follow-up. J Dent 2013; 41: 979-985.
Hahn B, Soliman S, Allgeier S, Krastl G. Direkte ästhetische Restaurationen im Frontzahngebiet. Der Freie Zahnarzt 2021; 65 (12): 60-678.
Hajto J. Freud und Leid mit direktem Komposit. Teil 1: Adhäsive, Indikationsstellung und Chamäleoneffekt . Teamwork 2006; 9: 50-63.
Hajto J. Freud und Leid mit direktem Komposit. Teil 2: Schichttechnik, Versorgung multipler Füllungen im Frontzahnbereich. Teamwork 2006; 9: 86-97.
Heintze SD, Rousson V, Hickel R. Clinical effectiveness of direct anterior restorations--a meta-analysis. Dent Mater 2015; 31: 481-495.
Hugo B. Optimale Approximalkontakte – Neue approximale Matrizen- und Aufbautechnik bei Frontzahnfüllungen. Ästhetische Zahnmedizin 2001; 3: 241-250.
Hugo B. Ästhetik mit Komposit. Quintessenz Verlags GmbH, Berlin, 2008 ISBN 978-3938947-55-59.
Klaff MP, Ward GT. Composite technic for restoration of malformed teeth. Dent Surv 1973; 49: 34-36.
Klaiber B. Alles noninvasiv - Zahnformveränderung, Lückenschluss, Reduktion schwarzer Dreiecke. zm 2006; 96: 52-59.
Krastl G, Weiger R. Frontzahnrestaurationen: Brauchen wir überhaupt Keramik? Die Quintessenz 2010; 61. 511-520.
Krastl G. Composite – das Mittel der Wahl. ZWP 2011; 11: 74-78.
Lenhard M. Ästhetische Frontzahnrestaurationen mit Komposit. Quintessenz 2004; 55: 961-976.
Lenhard M. Diastemaschluss mit Kompositrestaurationen. Eur J Esthet Dent 2008; 3: 282-292.
Lührs AK. Diastemaschluss mittels direkter Technik im Frontzahnbereich. Deutsch Zahnärtzl Z 2011; 66, 628-635., Krastl G. Composite – das Mittel der Wahl. ZWP 2011; 11: 74-78.
Opdam NJ, Roeters JJ, de Boer T, Pesschier D, Bronkhorst E. Voids and porosities in class I micropreparations filled with various resin composites. Oper Dent 2003 ; 28: 9-14.
Romero MF. Esthetic anterior composite resin restorations using a single shade: Step-by-step technique. J Prosthet Dent 2015; 114: 9-12.
Vichi A. et al. Influence of thickness on color in multi-layering technique. Dent. Mater. 2007; 23 (12): 1584-1589.
Villarroel M, Fahl N, De Sousa AM, De Oliveira OB Jr. Direct esthetic restorations based on translucency and opacity of composite resins. J Esthet Restor Dent. 2011; 23(2):73-87.
Vanini L, Mangani F, Klimovskaia O. Conservative Restoration of Anterior Teeth. ACME-Verlag 2007; 2. Auflage.